Bài toán niềm tin trong thanh toán quốc tế: 4 rủi ro và lời giải từ Fintech Việt

Thanh toán quốc tế đang trở thành động mạch của nền thương mại toàn cầu. Đặc biệt tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, dòng chảy hàng hóa, dịch vụ và dòng vốn xuyên biên giới đang được thúc đẩy mạnh mẽ nhờ những bước tiến về hạ tầng số và các hiệp định thương mại đa phương.

Tại Việt Nam, sự bùng nổ của thương mại điện tử và các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ số đã đưa thanh toán quốc tế trở thành một lĩnh vực quan trọng. Theo báo cáo của Bộ Công Thương, thương mại điện tử xuyên biên giới của Việt Nam năm 2024 đã tăng trưởng trên 26%, phản ánh xu thế hội nhập ngày càng rõ nét.

Tuy nhiên, đằng sau tiềm năng tăng trưởng ấn tượng là những rủi ro phức tạp về tài chính, pháp lý và kỹ thuật, đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc xây dựng hệ sinh thái thanh toán quốc tế an toàn – minh bạch – có khả năng kiểm soát rủi ro.

Bốn nhóm rủi ro lớn trong thanh toán xuyên biên giới

Thanh toán xuyên quốc tế được hiểu là các giao dịch tài chính được thực hiện bởi người thanh toán (payer) và người nhận (recipient) ở các quốc gia khác nhau. Để các giao dịch thành công, đòi hỏi sự liên quan đến nhiều hệ thống ngân hàng, chính sách tài chính, chuẩn mực pháp lý và biến động thị trường tiền tệ, vốn dễ tạo ra nhiều điểm dễ tổn thương:

• Rủi ro về năng lực và độ tin cậy của đối tác: Do khác biệt về địa lý và ngôn ngữ, việc thẩm định năng lực pháp lý và tín nhiệm tài chính của đối tác nước ngoài trở nên khó khăn. Với các đối tác nước ngoài mới tiếp cận thị trường Việt Nam, đây là rào cản lớn, có thể dẫn tới khả năng bị lừa đảo thương mại hoặc giao dịch không thành công do đối tác không đủ năng lực.

• Rủi ro tỷ giá – “ẩn số” khó kiểm soát: Giao dịch quốc tế thường liên quan đến quy đổi giữa nhiều loại tiền tệ. Trong bối cảnh thị trường ngoại hối biến động nhanh và chịu ảnh hưởng từ yếu tố chính trị, chiến tranh, chính sách tiền tệ toàn cầu... có thể khiến đối tác chịu nhiều rủi ro do chênh lệch tỷ giá.

• Rủi ro pháp lý: Mỗi quốc gia có một khung pháp lý tài chính riêng. Sự khác biệt về giấy phép, tiêu chuẩn giao dịch, quy trình kiểm soát dòng tiền dễ khiến giao dịch bị trì hoãn, từ chối, thậm chí vi phạm pháp luật nếu không được tư vấn đúng. Đặc biệt tại Việt Nam, các quy định liên quan đến ngoại hối, thanh toán xuyên biên giới vẫn đang tiếp tục hoàn thiện, tạo ra những “vùng xám pháp lý” khiến đối tác quốc tế lúng túng.

• Rủi ro từ nền tảng vận hành và an ninh mạng: Thanh toán quốc tế là môi trường mục tiêu của các cuộc tấn công mạng, gian lận công nghệ và sự cố hệ thống. Ngoài ra thanh toán quốc tế đòi hỏi sự phối hợp liên tục giữa nhiều hệ thống tài chính, nền tảng công nghệ và cơ chế xử lý giao dịch đa quốc gia. Tuy nhiên, nếu nền tảng vận hành không ổn định – từ lỗi kết nối, quá tải hệ thống, đến quy trình đối soát thiếu đồng bộ – thì chỉ một trục trặc nhỏ cũng có thể làm gián đoạn toàn bộ chuỗi thanh toán.

Fintech Việt – lời giải bản địa cho bài toán toàn cầu

Thực tế cho thấy, bài toán niềm tin trong thanh toán quốc tế không thể chỉ giải bằng pháp lý hay chính sách. Công nghệ và khả năng quản trị rủi ro theo thời gian thực mới là yếu tố quyết định. Trong đó, các công ty Fintech nội địa – am hiểu thị trường Việt và tích hợp công nghệ quốc tế – đang trở thành mắt xích chiến lược.

Một trong những đơn vị tiêu biểu là 9Pay, công ty công nghệ tài chính Việt sở hữu Giấy phép Trung gian thanh toán và Giấy phép trực tiếp nhận – chi trả ngoại tệ do Ngân hàng Nhà nước cấp. Đây là lợi thế pháp lý quan trọng, giúp 9Pay trở thành một trong số ít Fintech tại Việt Nam có năng lực hợp pháp để xử lý thanh toán xuyên biên giới và sở hữu nhiều lợi thế để giải quyết vấn đề:

• Đảm bảo tính pháp lý và minh bạch: Việc được cấp phép bởi Ngân hàng Nhà nước giúp 9Pay thiết lập hệ thống giao dịch tuân thủ nghiêm ngặt quy định pháp lý trong và ngoài nước, hỗ trợ đối tác đảm bảo tính pháp lý trong mọi giao dịch.

• Tư vấn về chính sách tỷ giá và hỗ trợ kiểm soát chi phí: 9Pay không chỉ cung cấp công cụ thanh toán mà còn tư vấn và hỗ trợ các giải pháp giúp đối tác tối ưu hóa chi phí tỷ giá – một trong những yếu tố sống còn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

• Tư vấn pháp lý và rủi ro cho đối tác nước ngoài: Với đội ngũ chuyên gia am hiểu pháp lý và rủi ro trong hệ thống tài chính Việt Nam, 9Pay có thể hỗ trợ tư vấn đối tác nước ngoài giảm thiểu rủi ro tuân thủ và thiết lập mô hình giao dịch phù hợp với quy định hiện hành.

• Nền tảng công nghệ giao dịch lớn, an toàn: Hệ thống của 9Pay hiện xử lý trên 10 tỷ USD giao dịch mỗi năm, hợp tác với nhiều đối tác ngân hàng, tổ chức tài chính và sàn thương mại điện tử lớn.

Sự phát triển của thương mại xuyên biên giới là không thể đảo ngược. Tuy nhiên, khi các doanh nghiệp ngày càng tiếp cận thị trường toàn cầu nhanh hơn, sâu hơn, thì việc trang bị “lớp giáp” bảo vệ tài chính và pháp lý là điều bắt buộc.

Không chỉ đơn thuần là đơn vị trung gian, các Fintech như 9Pay đang đóng vai trò là đối tác chiến lược – giúp xây dựng niềm tin, giảm thiểu rủi ro trong thị trường thanh toán giữa Việt Nam và quốc tế.

Xem thêm:

• Mã QR Quốc tế - Định hình chuẩn mực mới cho thanh toán xuyên biên giới
• Thấy gì từ cơ chế Sandbox – Cơ hội lớn cho những công ty fintech dám tiên phong